Οι τόνοι στα αρχαία ελληνικά είναι τρεις: 

 η οξεία ( ´ ) π.χ. (θόλος) 

η βαρεία ( ` ) π.χ. (λαὸς) 

η περισπωμένη ( ῀ ) π.χ. (τιμῶ)

Οι τόνοι μπαίνουν στη λήγουσα (Λ), στην παραλήγουσα (ΠΛ) και στην προπαραλήγουσα (ΠΠΛ)

Μια λέξη, ανάλογα με τη συλλαβή στην οποία τονίζεται, λέγεται:

οξύτονη, αν έχει οξεία στη λήγουσα, π.χ. πα-τήρ·

περισπώμενη, αν έχει περισπωμένη στη λήγουσα, π.χ. τι-μῶ

παροξύτονη, αν έχει οξεία στην παραλήγουσα, π.χ. λό-γος

προπερισπώμενη, αν έχει περισπωμένη στην παραλήγουσα, π.χ. δῶ-ρον

προπαροξύτονη, αν έχει οξεία στην προπαραλήγουσα, ἄν-θρω-πος

1. Καμιά λέξη δεν τονίζεται πιο πάνω από την προπαραλήγουσα, π.χ.

		ΠΠΛ	ΠΛ	Λ
		λέ	γο	μεν
	ἐ	λέ	γο	μεν
ἐ	λε	γό	με	θα

2. Οξεία παίρνει πάντα η προπαραλήγουσα, π.χ. ἄν-θρω-πος

3. Οξεία παίρνουν πάντα τα φωνήεντα ό και έ, π.χ. λόγος, νέος (δε μας ενδιαφέρει αν βρίσκονται στη Λ στην ΠΛ ή στην ΠΠΛ)

4. Οξεία παίρνει η παραλήγουσα όταν:

η παραλήγουσα είναι μακρά (Μ)

και η λήγουσα είναι μακρά (Μ), π.χ.,

 Παραδείγματα:

ΠΠΛ	ΠΛ	Λ
	Μ	Μ
	οξεία
	κή	πων
	θή	κη
	δώ	ρων
	κώ	μη
ἀν	θρώ	πων
ἀν	θρώ	ποις

GΥπενθυμίζουμε ότι γενικά οι δίφθογγοι είναι μακρόχρονοι. Όμως οι δίφθογγοι αι και οι όταν βρίσκονται στο τέλος της λέξης θεωρούνται ως βραχύχρονοι. Στην περίπτωση βεβαίως που οι δίφθογγοι αι και οι είναι καταλήξεις της ευκτικής ή βρίσκονται στο τέλος των επιρρημάτων και των επιφωνημάτων είναι και πάλι μακρόχρονοι.

c

5. Περισπωμένη βάζουμε στην παραλήγουσα όταν:

η παραλήγουσα είναι μακρά (Μ) και η λήγουσα είναι βραχεία (Β), π.χ.

Παραδείγματα:

ΠΠΛ	ΠΛ	Λ
	Μ	Β
	περισπωμένη
	κῆ	πος
	κῆ	πε
	δῶ	ρον
	πῶ	λε
	φεῦ	γε
	κῶ	μαι
	γλῶσ	σα
βα	θεῖ	αι

Ας ανακεφαλαιώσουμε:

ΠΠΛ	ἄνθρωπος	οξεία
ο, ε	μόνος, νέος
ΠΛ(Μ) -Λ(Μ) ή ΜΜ	κήπων
ΠΛ(Μ)-Λ(Β) ή ΜΒ	κῆπος	περισπωμένη

Απλή Μέθοδος για να τονίσουμε:

Για να τονίσουμε μια λέξη, θα σκεφτόμαστε τους κανόνες με τη σειρά. Αν ισχύει ο κανόνας τότε βάζουμε τον κατάλληλο τόνο, αν όχι, πάμε στον επόμενο κανόνα.

Παραδείγματα:

Έστω ότι έχουμε να τονίσουμε τη λέξη θεος.
Σκεφτόμαστε για τη λέξη θεος	α) ισχύει ο 1ος κανόνας, δηλαδή έχουμε να τονίσουμε ΠΠΛ; ΟΧΙ β) ισχύει ο 2ος κανόνας, δηλαδή έχουμε να τονίσουμε το ο ή το ε; ΝΑΙ
	άρα θα βάλουμε οξεία, δηλαδή θεός!
Έστω ότι έχουμε να τονίσουμε τη λέξη πληθος.
Σκεφτόμαστε για τη λέξη πληθος	α) ισχύει ο 1ος κανόνας, δηλαδή έχουμε να τονίσουμε ΠΠΛ; ΟΧΙ β) ισχύει ο 2ος κανόνας, δηλαδή έχουμε να τονίσουμε το ο ή το ε; ΟΧΙ γ) από τον 3ο κανόνα, είμαστε στην περίπτωση ΜΜ ή ΜΒ; Στην περίπτωση ΜΒ
	άρα θα βάλουμε περισπωμένη, δηλαδή πλῆθος!
Έστω ότι έχουμε να τονίσουμε τη λέξη κινδυνος.
Σκεφτόμαστε για τη λέξη κινδυνος	α) ισχύει ο 1ος κανόνας, δηλαδή έχουμε να τονίσουμε ΠΠΛ; ΝΑΙ
	άρα θα βάλουμε οξεία, δηλαδή κίνδυνος!
Έστω ότι έχουμε να τονίσουμε τη λέξη πληθους.
Σκεφτόμαστε για τη λέξη πληθους	α) ισχύει ο 1ος κανόνας, δηλαδή έχουμε να τονίσουμε ΠΠΛ; ΟΧΙ β) ισχύει ο 2ος κανόνας, δηλαδή έχουμε να τονίσουμε το ο ή το ε; ΟΧΙ γ) από τον 3ο κανόνα, είμαστε στην περίπτωση ΜΜ ή ΜΒ; Στην περίπτωση ΜΜ
	άρα θα βάλουμε οξεία, δηλαδή πλήθους!

Πότε άλλοτε βάζουμε οξεία;

α) Οξεία βάζουμε στην ασυναίρετη λήγουσα της ονομαστικής, της αιτιατικής και κλητικής, π.χ.

ὁ ποιητής, τον ποιητήν, ὦ ποιητά, οἱ ποιηταί, τούς ποιητάς, ὦ ποιηταί

β) Οξεία βάζουμε στη λήγουσα που προέρχεται από συναίρεση, όταν πριν από τη συναίρεση είχε οξεία η δεύτερη από τις συλλαβές που συναιρούνται, π.χ.

ἑσταώς > ἑστώς, κληίς > κλείς

Πότε άλλοτε βάζουμε περισπωμένη;

γ) Περισπωμένη βάζουμε στη μακροκατάληκτη λήγουσα της γενικής και της δοτικής των πτωτικών, π.χ.

τοῦ ποιητοῦ, τῷ ποιητῇ, τῶν ποιητῶν, τοῖς ποιηταῖς

δ) Περισπωμένη βάζουμε στη λήγουσα που προέρχεται από συναίρεση, όταν πριν από τη συναίρεση είχε οξεία η πρώτη από τις συλλαβές που συναιρούνται, π.χ.

τιμάω > τιμῶ, ἐπιμελέες > ἐπιμελεῖς